تجارت در قالب ها یا ظرف های متنوعی قابل انجام است ؛ انفرادی ،شرکت فاقد شخصیت حقوقی یا اصطلاحاَ شرکت مدنی و شرکت دارای شخصیت حقوقی یا اصطلاحاَ شرکت تجاری. شخصی که می خواهد آغاز به تجارت کند ، طبیعتاَ سوالاتی در زمینه قالب یا ظرف اشتغال به تجارت دارد. از جمله اینکه :
_ کدام شرکت را برای ثبت انتخاب کنم ؟ خصوصیات هر یک از این شرکت ها چیست ؟
_ آیا از میان قالب های پیش ساخته قانونی، حق انتخاب دارم ؟
پاسخ به این پرسش های مقدماتی ، طی این مقاله مورد بحث قرار خواهد گرفت. لطفاَ ما را تا انتهای این مقاله همراهی بفرمایید.

انواع شرکت تجاری
قانون تجارت ایران در ماده 20، شرکت های تجاری را بر 7 قسم و به شرح ذیل احصاء نموده است :
1.شرکت های سهامی ( به موجب ماده 4 لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24/12/1347 شرکت سهامی به دو نوع شرکت سهامی عام و خاص تقسیم می شود.)
2.شرکت تضامنی
3.شرکت با مسئولیت محدود
4.شرکت مختلط غیر سهامی
5.شرکت مختلط سهامی
6.شرکت نسبی
7.شرکت تعاونی تولید و مصرف
علت تنوع و تعدد شرکت ها صرفاَ یک ضرورت اجتماعی و تجاری است. بنابراین ، ضروریات اجتماعی و هدف موسسین و نوع امتیازاتی که در تشکیل شرکت های تجاری مد نظر بوده است منجر به تشکیل شرکت های گوناگون شده است. حال ممکن است این سوال مطرح شود که آیا از میان قالب های پیش ساخته ی قانونی حق انتخاب داریم ؟
رفتار منطقی مقنن ایجاب می کند که از صدور فرامین غیرضروری خودداری نموده و جز در صورت وجود دلایل محکم ، آزادی اشخاص در انتخاب قالب مناسب برای امر تجارت را محترم شمارد. اهم آنکه ممکن است مقنن را به اعمال محدودیت هایی وا دارد از این قرار است :
_ حفظ حقوق معامله گران با تاجر ،
_ حفظ حقوق شرکای کم سرمایه در قالب های مشارکتی
_ تسهیل نظارت دولت بر امر تجارت
ابزارهای مقنن جهت استفاده از قالب های تعیین شده در قانون تجارت به قرار ذیل است :
_ عدم اعطای مجوز فعالیت ، مانند آنکه مجوز فعالیت صرافی فقط به شرکت تضامنی داده شود؛
_ ممانعت از تشکیل قالبی که مطلوب مقنن نیست مانند آنکه مرجع ثبت شرکت های تجاری به استناد قانون ، از تشکیل شرکت با مسئولیت محدود با موضوع فعالیت بانکداری خودداری نماید ،
_ ایجاد آثار حقوقی نامطلوب و تنبیهی برای عدم رعایت محدودیت های قانونی ، مانند آنکه تجارت در قالب موسسه غیرتجاری ، موجب مسئولیت تضامنی همه شرکای آن موسسه گردد.
در ادامه ، جهت تصریح در انتخاب درست انتخاب قالب شرکت ، به بررسی ویژگی هاو خصوصیات هر یک از شرکت ها می پردازیم.
1. شرکت تضامنی
این شرکت از حداقل دو نفر شریک تشکیل می شود که شریک ضامن خوانده می شوند. ویژگی تعهد این شرکا این است که هریک از آنان مسئول پرداخت تمام طلب شرکت در مقابل طلبکاران است و مسئولیتش به آورده ای که به شرکت آورده ، محدود نمی شود. هرگاه طلبکاران شرکت نتوانند با مراجعه به شرکت ، طلب خود را دریافت دارند می توانند پس از انحلال شرکت به شریک مراجعه کنند . شریک باید از دارایی شخصی خود طلب طلبکاران را بپردازد.
2. شرکت نسبی
شرکت نسبی از جنبه های مختلف نظیر شرکت تضامنی است ؛ ولی برخلاف شرکت اخیر ، مسئولیت شرکای شرکت به نسبت مالکیت آن ها در سرمایه شرکت تعیین می شود. برای مثال، هرگاه شرکت ، سه نفر شریک داشته باشد و هر یک از شرکاء ، مالک یک سوم سرمایه شریک باشند، هر شریکی باید یک سوم از طلب طلبکاران شرکت را بپردازد. اگر طلبکاران به شرکت مراجعه کنند و شرکت قادر به پرداخت تمامی دیون خود به طلبکاران نباشد، طلبکاران می توانند بقیه طلب خود از شرکت را از شرکا بگیرند؛ اما چون مسئولیت شرکا تضامنی نیست ، طلبکاران فقط یک سوم از مطالبات خود را از هر شریک می گیرند و برای دوسوم دیگر باید به دو شریک دیگر مراجعه کنند. برای نمونه ، اگر سرمایه شرکت 900 هزار ریال و سهم الشرکه هر شریک 300 هزار ریال باشد، هر گاه دارایی شرکت حین تقاضای طلبکاران فقط 900 هزار ریال ، اما طلب طلبکاران 1200000 ریال باشد، طلبکاران بابت 300 هزار ریال باقی مانده از طلب خود – که شرکت قادر به پرداخت آن نبوده است – می توانند به هر شریک فقط تا سقف 100 هزار ریال مراجعه کنند که این مقدار را هر شریک باید از دارایی شخصی خود پرداخت کند. قانونگذار ایران مقررات راجع به شرکت نسبی را از مقررات شرکت مدنی و اصول حقوق اسلامی اقتباس کرده است و در حقوق اروپایی نمی توان برای آن شرکتی مشابه نام برد.

لینک منبع:کدام شرکت را برای ثبت انتخاب کنیم ؟ ثبت شرکت نیک